Hieronder vindt je enige informatie over adrenaline.

Ook in een stress situatie als een allergische reactie of anafylaxie wordt er door het lichaam adrenaline vrijgemaakt, maar niet voldoende om de symptomen van de allergische reactie te onderdrukken. De reden dat de arts bij de kans op anafylaxie adrenaline (voor de patiënt in de vorm van een auto-injector) voorschrijft is dat de werkzaamheid van adrenaline zeer snel is en op meerdere gebieden die beïnvloed worden door de allergische reactie de symptomen verlicht.

Adrenaline (Latijn: ad = bij, ren = nier dus: bijnier) of epinefrine (Griekse benaming) is een hormoon en een neurotransmitter. Het is een catecholamine die wordt geproduceerd in het bijniermerg en in sommige zenuwcellen.

Adrenaline komt in grote hoeveelheden vrij in omstandigheden die door het lichaam als (mogelijk) bedreigend voor de overleving worden ervaren en daardoor stress veroorzaken.

Vaak gaat dit samen met angst en woede. Ook kou, hitte, honger, dorst, pijn, fysieke inspanning en andere zaken die de balans in het lichaam verstoren, kunnen de adrenalineproductie verhogen. Adrenaline is schadelijk als het in te grote hoeveelheden (bijv. bij feochromocytoom) of te langdurig vrijkomt en een adrenalineverslaving kan ernstige schade aanrichten.

De Noodsituatie

Het snel vrijkomen van grote hoeveelheden adrenaline maakt deel uit van het overlevingsmechanisme van het organisme. Het maakt het mogelijk om te vechten, te verstarren of te vluchten (de vecht-verstar of vluchtreactie) en verhoogt daarmee de kans om te overleven.

De effecten van het vrijkomen van adrenaline zijn o.a.:

• Versnelde ademhaling en hartslag, voor een versnelde bloed- en zuurstofvoorziening om het vluchten of vechten mogelijk te maken.
• Stijging bloeddruk door perifere vaatvernauwing
• Zorgt voor vermindering van (inwendige) zwellingen 
  
• gaat verkramping van de longweefsel/blaasjes tegen
• Vrijmaken van energie (glucose), benodigd voor de vlucht/vechtreactie. Hiermee gaat gepaard de remming van de opslag van energie.
• Vermindering bloedtoevoer naar de darmen (spijsvertering heeft geen acute prioriteit bij levensgevaar)
• Vergroting pupillen voor betere zicht, waardoor verbetering van waarnemen gevaar
• Verhoogde alertheid (concentratievermogen)
• Verkorte bloedstollingstijd, van belang bij verwondingen, vermindert de kans om dood te bloeden
• Handpalmen gaan zweten
• Het geheugen verbetert tijdelijk. De herinnering aan de bedreigende situatie wordt beter opgeslagen om deze voortaan sneller te herkennen.
• Ook wordt het gevoel van tijd beïnvloed: gebeurtenissen lijken trager te verlopen waardoor iemand meer tijd lijkt te hebben om te reageren

Bij hartstilstand en anafylactische reactie is snelle toediening van adrenaline de eerste keus.

Bij personen met een actueel risico van of reeds doorgemaakte anafylactische shock is het belangrijk dat eenvoudig, op een veilige wijze en zo snel mogelijk adrenaline kan worden toegediend. De speciale toedieningsvorm van de auto-injector is hiervoor geschikt en heeft de voorkeur.

Indicaties

• Cardiopulmonaire resuscitatie zoals bij een hartstilstand.
• Anafylaxie, als reactie op allergenen zoals insectensteken of -beten, voedsel, geneesmiddelen of andere allergenen; anafylactische shock, anafylaxie door lichamelijke inspanning, idiopathische anafylaxie.
• Bronchospasmen, in het bijzonder bij astma bronchiale.

Dosering

• De auto-injectors Emerade®, EpiPen® en Jext® zijn uitsluitend bedoeld voor intramusculaire toediening in het antero-laterale deel van het bovenbeen (in de spier aan de zijkant van het dijbeen tussen knie en heup), eventueel door de kleding heen.

Als er een allergische reactie optreed waarbij de luchtwegen of het hart-vaatsysteem of beide betrokken is, dan is dit een medische noodsituatie. Lees verder>>